زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

کنوز المعزمین‌ (کتاب)





«کنوز المعزمین»، رساله‌ای است منسوب به ابو علی سینا ، به زبان فارسی و در بیان بعضی تعویذات و خواص حروف و اعداد (مربوط به فن طلسمات و عزائم و نیرنجات).


۱ - انتساب به ابن سینا



در انتساب این رساله به بو علی، بحث‌هایی بین محققین درگرفته است که محقق و مصحح این رساله، مرحوم جلال الدین همایی ، پس از ذکر و بررسی ادله طرفین، فرموده‌اند: باری کهنگی طرز انشاء کتاب کنوز المعزمین مسلم است، اما اینکه متعلق به زمان شیخ و ریخته قلم او باشد، به عقیده این جانب دلیلی ندارد غیر از همان‌ها که در فصل ادله انتساب گفتیم و الله العالم.

۲ - ساختار کتاب



کتاب، دارای دو بخش است که هر کدام از بخش‌ها از هفت مقاله تشکیل یافته‌اند.

۳ - گزارش محتوا




۳.۱ - بخش اول


در مقاله اول از طبایع حروف سخن به میان آمده و بعد از بیان حکایتی در تاثیر طلسم و امثال آن، حروف ابجد به چهار قسم که هر کدام مطابق یکی از عناصر اربعه است تقسیم شده است. در مقاله دوم، از استخراج اسامی کواکب و اینکه هر یک از کواکب زحل ، مشتری ، عطارد ، مریخ ، قمر و شمس با چه حروفی مورد اشاره واقع شوند تا تاثیرات لازم حاصل آید، بحث شده است. در مقاله سوم، از دخنه کواکب و اینکه برای به کار گرفتن تاثیر هر کدام از کواکب چه بخوری را درست کنند و مواد هر کدام چه باشد، سخن گفته شده است. پمقاله چهارم، در لباس و زینت کواکب است؛ بدین معنا که برای به کارگیری تاثیر هر یک از کواکب باید لباسی خاص پوشیده و انگشتر خاصی را در دست کرد تا مقصود به دست بیاید. مقاله پنجم، در تکسیر اسم خود با اسامی کواکب است که بعد از ساختن بخور هر یک از کواکب در ساعت مخصوص هر کدام و پوشیدن لباس مخصوص هر کدام، باید این کار را کرد؛ یعنی حروف اسم خود را تکسیر نمود (تکسیر، عبارت است از جدا جدا نوشتن اسامی حروف اسم) و با اسم تکسیر شده هر یک از کواکب مخلوط کرد تا نتیجه لازم به دست آید. مقاله ششم، بیان گر این معناست که برای هر کاری، کدام کواکب را و به چه اندازه باید خواند؟. مقاله هفتم، در بیان چند عمل است که برای ایجاد محبت مفید است؛ بدین معنا که برای به دست آوردن دل کسی و منحصر گردانیدن آن شخص برای خود، چه کارهایی می‌توان انجام داد؟.
[۱] كنوز المعزمين، ابن سینا، ص۸.


۳.۲ - بخش دوم


این بخش در مورد چگونگی خواتم سبعه سیاره و خواص و تصویر آن است که مؤلف، آن را علم شریفی می‌داند که بدون نیت خالص و توجه به ذات اقدس الهی، مقصود حاصل نمی‌گردد، بلکه نتیجه عکس می‌دهد. این بخش، در چاپ یا نسخه دیگر کتاب، دارای هفت فصل می‌باشد که اولی در ذکر اعمال و متعلقات آن؛ یعنی بیان اینکه چه کوکبی در چه عملی و چگونه به کار می‌آید؟. فصل دوم، درمنسوبات کواکب است؛ یعنی چیزهایی که به کواکب تعلق دارد، به درد کدام قشر از مردم می‌خورد؟. فصل سوم، در ضدیت و دوستی برخی از کواکب با برخی دیگر است. فصل چهارم، در دخنه کواکب است که چه بخوری برای استفاده از کدام کواکب لازم است؟. فصل پنجم، در شرح حروف ابجد است و اینکه حروف بیست و هشت گانه چگونه باید تقسیم شوند تا خواص لازم از آنها به دست آید؟. فصل ششم، در خواص حروف است و بیان اینکه چه حرف‌هایی یابس و کدام‌ها مرطوبند؟ چه حرف‌هایی دارای حرارت و کدام‌ها برودت دارند؟. هفتمین فصل، در ترکیب اسماء است که چه ترکیبی باعث محبت بین دو نفر می‌شود و چه ترکیبی باعث کدورت و بغض میان افراد می‌گردد.
[۲] كنوز المعزمين، ابن سینا، ص۲۰.


۴ - وضعیت کتاب



فهرست مطالب، در آغاز کتاب و فهرست نام اشخاص، فهرست کتب و فهرست لغات و اصطلاحات در پایان کتاب ذکر شده است.

۵ - پانویس


 
۱. كنوز المعزمين، ابن سینا، ص۸.
۲. كنوز المعزمين، ابن سینا، ص۲۰.


۶ - منبع


نرم افزار حکیم بوعلی سینا، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.